WAT EEN CONSULENT ZOAL OVERKOMT
- 24 februari 2016: Dagblad Trouw
JUSTITIE: SBS GAF VERTEKEND BEELD
CONSULENT DE EINDER NIET VERVOLGD VOOR SUÏCIDE-ADVIES (TROUW 24/2/16)
Niet Stichting De Einder, maar omroep SBS6 kreeg gister een standje van het Openbaar Ministerie.
Het SBS-programma 'Undercover in Nederland' zond vorig jaar een programma uit gebaseerd op een 'stiekem' bezoek aan de stichting, die zich inzet voor informatie over vrijwillige levensbeëindiging. Een medewerkster van het programma deed zich voor als een 27-jarige vrouw met ernstig depressieve klachten die een einde aan haar leven wilde maken. Met een verborgen camera zocht ze de consulent op.
Uit de uitzending zou gebleken zijn dat de consulent van De Einder haar adviseerde waar ze de benodigde middelen zou kunnen halen. Hij raadde haar onder meer aan alle e-mails met hem en met de producenten van dit medicijn te wissen voordat ze een eind aan haar leven zou maken. De uitzending suggereerde dat hij volledig meeging met de wens die ze op tafel legde, en deels de regie overnam. Justitie kondigde aan te onderzoeken of de consulent daarmee strafbaar handelde - door schade aan haar gezondheid te veroorzaken of de kans op deze schade voor lief te nemen.
Gisteren maakte het Openbaar Ministerie bekend dat de consulent van De Einder niet vervolgd zal worden. De openbaar aanklager legde de hand op al het filmmateriaal van de omroep. Daaruit blijkt volgens het OM dat de consulent de vrouw wees op alternatieven voor zelfdoding - zoals behandeling bij de psycholoog. Hij drong er zelfs op aan dat ze daarvan gebruik zou maken. In de uitzending was dat weggeknipt, zegt het OM nu. De omroep gaf daarmee geen representatief beeld van het optreden van de consulent.
Negen jaar geleden werd dezelfde consulent - tot dit jaar het gezicht van de stichting - vrijgesproken van ongeoorloofde hulp bij zelfdoding. In twee eerdere zaken kregen consulenten van De Einder wel gevangenisstraf, omdat ze geen alternatieven voor zelfdoding aandroegen, en ook omdat ze de regie niet volledig bij de 'cliënt' lieten.
- 23 februari 2016: Voormalig consulent De Einder niet vervolgd voor advies zelfdoding
23/2/2016 – Persbericht Arrondissementsparket Rotterdam
Het Openbaar Ministerie heeft besloten een voormalig consulent van de Stichting De Einder, een organisatie die onder andere informatie over levensbeëindiging geeft, niet te vervolgen voor de adviezen die hij gaf aan een 27-jarige vrouw. De vrouw was een medewerkster van het tv-programma Undercover in Nederland. Zij deed zich voor als een vrouw met ernstige depressieve klachten die een einde aan haar leven wilde maken en daarbij hulp zocht. Ze maakte heimelijk opnames van de gesprekken.
Het OM heeft onderzocht of de man met zijn handelen schade aan de gezondheid van de vrouw heeft veroorzaakt of de aanmerkelijke kans op schade op de koop toe heeft genomen. Dat gaat dan om een overtreding van de Wet BIG (Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg). De man zou namelijk onvoldoende hebben gedaan om de vrouw op andere gedachten te brengen, haar te verwijzen naar reguliere hulpverleners die haar zouden kunnen helpen bij haar – voorgewende – ernstige depressie en haar informatie hebben verstrekt over het verkrijgen van zelfdodingsmedicatie. Dat de man te weinig zou hebben gedaan de vrouw op andere gedachten te brengen, was ook het verwijt dat hem door Undercover in Nederland werd gemaakt. Maar de officier van justitie heeft geconstateerd dat het uitgezonden materiaal geen representatieve weergave is van de gesprekken die de man met de vrouw voerde.
Bovendien is uit de beoordeling van al het beeldmateriaal gebleken dat de consulent de vrouw op behandelmogelijkheden in de reguliere zorg heeft gewezen. Ook heeft de man duidelijk gemaakt dat er alternatieven waren voor zelfdoding en heeft hij er bij haar op aangedrongen om daar gebruik van te maken.
De officier van justitie heeft de consulent op de hoogte gesteld van de sepotbeslissing. Ook de productiemaatschappij van Undercover in Nederland is ingelicht.
- 4 april 2014: Wat een counselor zoal overkomt…
Hier begon het allemaal mee:
Op 3 april j.l. werd ik door een dochter gevraagd naar Apeldoorn te komen in verband met haar ernstig zieke moeder. Vooruitkijkend naar haar levenseinde had moeder vragen waarover zij, samen met haar dochter, met een counselor wilde overleggen.
Ter plekke aangekomen zaten er echter geen moeder en dochter, maar een namaak-vader van een namaak-dochter die namaak-zelfdoding had begaan. Met deze jonge vrouw (27) had ik tweemaal gesproken in mei en juli 2013.
Die gesprekken in 2013 en deze ontmoeting werden in het geheim opgenomen. In dit geval door een productiemaatschappij voor een van de commerciële omroepen die men hiervoor hoopt te gaan interesseren.
Als counselor kun je je tegen het risico op dit soort gebeurtenissen nauwelijks wapenen, tenzij je begint met iedere cliënt te wantrouwen. Maar dat staat haaks op de werkzaamheden van de counselor die nu juist op vertrouwen gebaseerd zijn. Dat dit soort dingen kunnen gebeuren, moeten we dus op de koop toe nemen.
Om de geïnteresseerde lezer te informeren over ook dit speciale facet van het werk van de counselor geef ik hieronder de mailwisseling die aanleiding was tot het bewuste namaak-contact en mijn heel korte aantekeningen zoals ik die steeds na een consult maak. Een consult beslaat doorgaans anderhalf uur.
Normaalgesproken verbiedt de privacy een counselor gegevens van deze aard openbaar te maken. Dat spreekt. Maar in deze namaak-situatie ligt dat uiteraard anders. Van de nood maken we zo een leerzame deugd. Woorden of opmerkingen tussen vierkante haken zijn toegevoegd ter verduidelijking.
[Emailwisseling:]
----- Original Message -----
From: Sandra Tenebri
To: tonvink@ninewells.nl Sent: Wednesday, May 01, 2013 7:00 PM Subject: de einder
Beste Ton
Via de einder kwam ik uw contactgegevens tegen. Misschien bent u de persoon die met mij kan praten hierover...
Ik zie het niet meer zitten en zoek een uitweg. Ik wil een einde aan mijn leven maken maar ik weet niet met wie ik hierover moet praten.
Mijn omgeving zou het egoistisch vinden als ik ze vertel dat ik dit wil. Ik wil ze ook niets liever dan rustig achterlaten, maar ik wil zelf gewoon niet meer.. Ik leef in een wereld waar ik mezelf alleen maar in de weg zit... Alles om mij heen is donker voor mij. Ik wil rust, ik wil weg. Dat wil ik gewoon. Maar waar kan ik aankloppen met dit verhaal zonder dat ze hierover oordelen? En wie kan mij vertellen hoe ik iedereen rustig achterlaat? Kan u mij adviseren? Ik weet niet met wie ik hierover kan praten en wie ik in vertrouwen kan nemen. Met mijn omgeving kan ik hier niet over praten want zij zouden het niet kunnen begrijpen of me misschien wel hulp willen bieden. De hulp die ik niet wil...
Kan u mij advies geven? Kan u mij verzekeren dat u met mijn gegevens discreet omgaat? Ik wil erover praten maar wie kan ik nog vertrouwen zonder dat ze erover oordelen?
In afwachting....
Sandra
Op 2 mei 2013 09:15 schreef Dr. Ton Vink <dr.tonvink@kpnmail.nl> het volgende:
Beste Sandra,
Dat klinkt niet goed, als ik dat zo op afstand mag zeggen.
Op mijn website staan onder Consult & Contact mijn adresgegevens en andere praktische zaken vermeld.
Wat ik voor je doen kan, kan ik niet op voorhand zeggen. Ik weet zo niet al te veel van je.
Natuurlijk blijven je gegevens geheim en gebeurt er niets achter je rug. Dat is voor ons ondenkbaar.
Als het om een open gesprek gaat kun je ook met 113-online contact zoeken, of met Sensoor. Maar misschien ken je die al. Je kunt daar in elk geval met mensen praten zonder dat er meteen geoordeeld wordt. (En er zijn geen onkosten aan verbonden.)
Als het je werkelijk ernst zou zijn je leven te beëindigen, dan is het goed daarover betrouwbare informatie te zoeken. De Einder geeft een brochure uit (Een waardig levenseinde onder eigen regie - zie de website) en er is het boek Uitweg. een waardig levenseinde in eigen hand van psychiater B. Chabot. Dergelijke informatie is belangrijk.
En je kunt een afspraak maken met een counselor in de buurt (hangt er vanaf waar je woont). Dat kan ook met mij.
Denk er goed over na. En je doet er zeker verstandig aan hierover te praten.
Vriendelijke groet,
Ton Vink.
www.ninewells.nl tonvink@ninewells.nl
----- Original Message ----- From: Sandra Tenebri
To: Dr. Ton Vink Sent: Thursday, May 16, 2013 6:20 PM
Subject: Re: de einder
Beste Ton,
Ik probeerde je te bereiken vanavond maar ik kreeg je niet te pakken. Zou ik een afspraak kunnen maken met jou en hoe werkt dat precies? Zijn daar kosten aan verbonden en kan ik wel gewoon met je praten zonder dat mijn familie/ vrienden enz worden ingelicht over mijn ideeen? Ik woon zelf in Zwolle maar ik praat liever met iemand die iets verder weg woont
Ik wil niet dat uitkomt dat ik dit wil....
Vriendelijke groet,
Sandra.
Op 17 mei 2013 09:45 schreef Dr. Ton Vink <dr.tonvink@kpnmail.nl> het volgende:
Beste Sandra,
De kosten zijn, zoals vermeld, 90 euro. We hebben tot anderhalf uur de tijd. Nee, hier komt niemand iets over te weten zonder dat jij dat wilt.
Als je wilt afspreken zou dat bijvoorbeeld kunnen op donderdag 23 mei om 13.00 uur of maandag 27 mei ook om 13.00 uur.
We moeten dan zien wat ik voor je zou kunnen doen.
Je kunt altijd inspreken als je me niet bereikt en dan bel ik terug op het aangegeven nummer.
Zo nodig hoor ik van je.
Vriendelijke groet,
Ton Vink.
www.ninewells.nl tonvink@ninewells.nl
Beste Ton,
Ik kan donderdag 23 mei om 13 uur wel. Spreken we dan af bij de ommershofselaan 10 in Velp? Alvast bedankt voor je tijd...
Mvg,
Sandra
From: Dr. Ton Vink Sent: Tuesday, May 21, 2013 4:21 PM
To: Sandra Tenebri Subject: Re: de einder
Beste Sandra,
Dan zien we elkaar de 23e. Inderdaad, Ommershofselaan 10, hier in Velp.
Vriendelijke groet,
Ton Vink.
www.ninewells.nl tonvink@ninewells.nl
[Gespreksverslagen zoals in steekwoorden genoteerd:]
[Consult 1] Jonge vrouw, 27 jr. Moeder jong verloren. Aanvankelijk goede relatie met vader is verslechterd. Door vader uit zijn leven geweerd. Heeft een broer. Oppervlakkig contact. Sinds anderhalf jaar doodswens. Alleen HAVO. Daarna gewerkt. Nu geen werk. Woont op kamers. Via huisarts eenmaal anti-depressiva. Geen gelukkige keuze. Daarna niet meer. Open gesprek. Route via arts, hulpverleners en andere anti-depressiva gestimuleerd. Verder Uitweg [van B. Chabot] en Diekstra [ Je Verdriet Voorbij – speciaal voor jongeren met suïcidale gedachten] Geen concrete info medicijnen of adressen. Mogelijk in later stadium. Voor het eerst open gesproken.
[Telefoon] 21/6/13. Op antw. app. Heeft Uitweg gelezen. Wil graag afspraak na lezing. Afspraak gemaakt voor 15/7, 13.00 uur, hier.
[Consult 2] Goed gesprek. Persoonlijk. Impact van keuze benadrukt. Daarover gesproken. Uitweg gelezen. Was al bezig via internet [onbekende site] met medicijnen. Gaat daarmee door. Wellicht chloroquine + diazepam of anders P[entobarbital]. Heeft daarover gelezen en info verzameld.
Haar bijzondere situatie – toch nog jong, een leven voor zich, enz. – benadrukt. Realiseert zich dat ook.
Gesproken over vriendin, broer, vader (die geheel uit beeld is) en de betekenis voor hen en andere intimi. Tevreden met gesprek. Benadrukt eerst alle kansen te proberen. “Doodgaan kan altijd nog.”
[Einde aantekeningen beide consulten]
Wij wijzen als counselors ook jonge cliënten niet de deur. Voor een zeer indringend verslag in de woorden van beide ouders van de levensbeëindiging van hun 21-jarige dochter, zie het tijdschrift van Stichting de Einder: Het Besluit, no. 81, maart 2014, pp. 16-25. Dit verslag van mijn collega is geen namaak.
4 april 2014.