L.E.J.Brouwer (1881-1966)


Brouwer hoort zeker thuis in het lijstje van kandidaten voor de titel “Grootste Nederlander Aller Tijden”. Niet dat hij daar ook feitelijk in voorkwam; voor de meeste onder ons is hij ongetwijfeld een onbekende naam. In 2001 verscheen van de hand van hoogleraar Dirk van Dalen (Utrecht) de biografie van Brouwer. Het Woord Vooraf opent met een zeer zelfbewust citaat uit een brief van de dan 23-jarige Brouwer: “Nog enige jaren zal ik obscuur moeten zijn, dan zal mijn greep gevoeld worden. Juist omdat ik de nietigheid van al het aardse voel, zal geen zijbestreving of vrees mijn gang storen.”

Uit Brouwers studententijd stamt een levenslange vriendschap met de latere dichter Carel Adama van Scheltema, o.a. redacteur van
Propria Cures, het bekende en beruchte Amsterdamse studentenweekblad. Menige literaire carrière is in diezelfde redactie begonnen.
In een van Brouwers brieven aan zijn vriend Scheltema komt nu een bijzondere passage die vooruitwijst naar de ‘pil van Drion’, nu onder de benaming ‘talisman’.

In juni 1908 schrijft Brouwer – hij runde samen met zijn vrouw Lize een apotheek – aan Scheltema: “Het beloofde is voor je gereed. Ik heb het tegelijk voor mijzelf gedaan.” Het is, aldus biograaf Van Dalen, “vrijwel zeker dat Brouwer in de apotheek van Lize een paar dodelijke pillen liet bereiden (of zelf bereidde). Scheltema was getraumatiseerd door de lijdensweg van zijn vader, die aan een hersentumor overleed; hij wenste niet door dezelfde hel van pijn te gaan.” Scheltema spreekt van “het bezit van een ‘mogelijkheid’ die rust geeft en bevredigt” en hij vraagt Brouwer of het om “
twee (afzonderlijke) betrouwbare talismannen” gaat. Brouwer antwoordt daarop: “de (voor een halve eeuw betrouwbare) talisman en talisvrouw (vergeef me deze lugubere mop) liggen rustig te wachten. Misschien is de zekerheid daarvan reeds voldoende geruststelling voor je?”
Kortom: ondanks het ook toen al van kracht zijn van artikel 294 Sr ontmoeten we hier in deze talisman een wel heel opvallende voorloper van wat we nu kennen als “de pil van Drion” of, in NVVE-termen, de “laatstewilpil”.